عدالت و بازتاب آن در تاریخ نوشته های مورخان ایرانی( قرن سوم تا ششم هجری)

چکیده الگو برداری مورخان ایرانی در دوره اسلامی از حکمت عملی  ایرانیان همراه با کثرت تذکرات اخلاقی در متون تاریخی دیده می شود. مهمترین بحث در زمینه اخلاق ، عدالت، به عنوان صفتی از صفات خداوند می باشد که در اداره جامعه، به حکمرانان توصیه شده است. تحقیق حاضر بر آن است تا دریابد، عدالت در متون تاریخی ایرانیان در قرون اولیه دوره اسلامی چگونه تعریف شده و ارتباط آن با حکومت و حکومتگران چگونه تبیین گردیده و کاربست عدالت در جامعه متضمن  چه دستاوردهایی بوده است. فرض بر آن است که عدالت سیاسی، قرار دادن هر کس در جای مناسب خود و ایجاد تعادل و توازن میان اجزای سازنده جامعه و همچنین از بین بردن ظلم و ستم و عدالت اجتماعی بر خورداری افراد جامعه از خیرات و برکات می باشد. نتیجه تحقیق نشان داد، عدالت مطرح در متون فلسفی و سیرالملوکها و تاریخ نگاریها ازنوع عدالت معاوضی بود که پادشاهان به شرط برقراری عدل ازسویی در زمره برگزیدگان خلایق قرار می گیرند و از سوی دیگر، عدل آنان موجب برقراری امنیت و ایجاد رفاه در جامعه می شود که خود عامل بقای حکومتشان است